Uit onderzoek van het Erasmus MC, de Hogeschool Rotterdam, het Amsterdam UMC en de Universiteit voor Humanistiek (‘Experiences of end-of-life care during the COVID19-crisis’), onder ruim 700 zorgprofessionals en bijna 400 nabestaanden van mensen die tussen maart en juli 2020 zijn overleden (aan corona of door een andere oorzaak), blijkt dat de medische en verpleegkundige zorg tijdens de pandemie in de meeste gevallen goed kon plaatsvinden, ondanks de uitdagingen. Tegelijkertijd werden de emoties tijdens iemands laatste levensfase beleefd achter mondmaskers en gesloten deuren van huiskamers en zorginstellingen. Als naaste geen afscheid kunnen nemen van je geliefde, als patiënt eenzaam moeten sterven, of als zorgverlener geen arm om iemand heen kunnen slaan: de uitgangspunten zijn verschillend, het leed is gedeeld.
De onderzoekers raakten onder de indruk van alle verhalen: ‘ik herinner me een oudere meneer wiens vrouw is overleden in het verpleeghuis. Jarenlang ging hij dagelijks bij z’n levensmaatje langs om haar te verzorgen en te helpen. Totdat hij plotseling geen toegang meer kreeg tot zijn vrouw. Een maand later was ze dood. Het afscheid was bijzonder traumatisch. Dat een huwelijk, dat bijna je hele leven heeft geduurd, op deze manier afloopt, wens je niemand toe. Hoe meer ervaringen we lazen, hoe meer het besef groeide van de massale omvang van het leed. Op cijfers kunnen we handelen met ons verstand, maar het zijn de persoonlijke verhalen die het hart raken’.
Omdat indringende verhalen niet verloren mogen gaan achter statistische cijfers heeft het projectteam een boekje samengesteld waarin de ervaringen en emoties van nabestaanden en zorgverleners worden beschreven. Download het hier.
Dankbaar in deze rare, bizarre, onzekere, maar toch bijzondere tijd We leven in een bijzondere tijd, waarin zorgverleners laten zien wat ze waard zijn. Voor, tijdens en na corona. Dat aan verdrietige gebeurtenissen ook hele mooie en ontroerende kanten zitten laat het volgende verhaal van een betrokken verzorgende zien. Ze is dankbaar voor alles wat mogelijk is als het nodig is! Lees het verhaal
Bekijk
Kunstenaar en funerair specialist Babs Bakels is van jongs af aan mateloos gefascineerd door de dood. Radiomaker Laura Stek, die haar sterfelijkheid juist graag negeert, raakte geïntrigeerd door Babs: waarom omringt iemand zich constant met eindigheid en verval? Samen onderzoeken Laura en Babs in coronatijd in zes afleveringen onze omgang met de dood, van de laatste adem tot het hiernamaals. Ze bezoeken een ‘liever levend uitvaart’, ondergaan een dood-meditatie, gaan...
Bekijk
In aflevering 25 van de podcastserie Doodnormaal vertelt Kees Veldboer van Stichting Ambulance Wens over hoe het in coronatijd mogelijk blijft om elkaar te ontmoeten, ook als beide partners ziek zijn. Dan zet de stichting alles op alles om toch nog een ontmoeting te regelen. Heel onverwacht overleed Kees op 26 juli 2021 en dat betekende dat op 2 augustus het werk van Stichting Ambulance Wens stil stond. Alle ambulances...
Bekijk
Uit onderzoek van het Erasmus MC, de Hogeschool Rotterdam, het Amsterdam UMC en de Universiteit voor Humanistiek (‘Experiences of end-of-life care during the COVID19-crisis’), onder ruim 700 zorgprofessionals en bijna 400 nabestaanden van mensen die tussen maart en juli 2020 zijn overleden (aan corona of door een andere oorzaak), blijkt dat de medische en verpleegkundige zorg tijdens de pandemie in de meeste gevallen goed kon plaatsvinden, ondanks de uitdagingen. Tegelijkertijd...
Bekijk
Interessant document van het Fonds Slachtofferhulp met antwoorden op veel gestelde vragen over afscheid nemen in tijden van corona. download hier
Bekijk
Volgens wijkverpleegkundige Jelle Reijngoudt wordt het rouwen waarmee de zorgverlener wordt geconfronteerd door het overlijden van een cliënt, onderschat en onderbelicht. 'De dood hoort bij je beroep', 'je hebt dit beroep zelf gekozen', zijn veelgehoorde opmerkingen. En toch kan het je als zorgverlener raken als een zorgvrager overlijdt. En dat is normaal. Het mag besproken worden, in alle openheid. Daarom geeft Jelle Reijngoudt zijn visie op het mogen bijwonen van...
Bekijk
Eenvandaag maakt een resportage de door experts verwachte toename van rouwstoornissen: het verlies van een geliefde verwerken is lastiger door corona. Normaal gesproken heeft ongeveer een op de tien mensen last van 'vastzittende' rouw. Maar volgens hoogleraar psychologie Geert Smid is dat percentage sinds de komst van corona flink gestegen. Wie een rouwstoornis heeft, rouwt langer en ervaart de rouw heftiger dan de meeste mensen, vertelt Smid. Ook wordt het...
Bekijk
Wat kunnen we wél doen? In deze blog van Monuta krijg je allerlei tips over wat je nog wel kunt doen om je afscheid en rouw vorm te geven terwijl de Corona-maatregelen van kracht zijn. Bekijk de blog hier.
BekijkRouwen Tijdens Corona is een not-for-profit initiatief, mogelijk gemaakt door ZonMw (als onderdeel van het programma 'Palliantie. Meer dan zorg’) en uitgevoerd door LOCOmotion, Nachtzon Media B.V., prof. dr. Saskia Teunissen (Expertisecentrum Palliatieve Zorg, UMC Utrecht), Ronald Geelen en Uil Uitvaartverzorging.
