Laten we elkaar eens goed aankijken

Loes Berkhout (geestelijk verzorger UMC Utrecht) vertelt over een mooi ritueel (‘met twee steentjes’) ter ondersteuning van Corona patiënten in hun laatste dagen, in situaties waarbij de familie door Corona niet aanwezig mag zijn.

In het kader van het ZonMw project ‘Rouwen tijdens Corona’ werkten we mee aan een uitzending van KRO-NCRV. Daarvoor, maar ook voor het project rond Allerzielen ‘Ik vergeet je niet’ van Verus, zette Nachtzon Media B.V op diverse plaatsen in het land een ouderwetse witgeverfde telefooncel neer. Nabestaanden konden hier in een denkbeeldig telefoongesprek hun gevoelens over het verlies en hun gemis delen. En dat leverde inspirerende verhalen op, bijvoorbeeld...

Met je hand op je hart stil worden en toch verbondenheid voelen bij een Corona uitvaart. Ook via de live stream. Anne Christine Girardot interviewt Monique van Elk (verpleegkundige cohortafdeling én ritueelbegeleider).  

Rouwen tijdens Corona: Hoe betrek je een met Corona besmette partner bij de uitvaart van zijn, ook door Corona, overleden echtgenote? Anne Christine Girardot interviewt Rob Oostenrijk (uitvaartondernemer).  

Uitgestelde, beschadigde rouw door Corona? Anne Christine Girardot interviewt uitvaartbegeleider Laurette Grasmeijer in Corona tijd: ‘Hier ontstaat schade, wonden die we niet kunnen weghalen, maar die we moeten balsemen door aandacht, door luisteren.’  

Houden van betekent rouwen om. Als een dierbare overlijdt, voel je dat niet alleen aan je hart, maar ook in je ziel en aan je lijf. Rouw is een grote opgave, die moeilijker wordt als de omstandigheden tegen zitten. Bijvoorbeeld als je door de corona maatregelen niet goed afscheid hebt kunnen nemen, of als je als zorgverlener in korte tijd meerdere overlijdens meemaakt. Dat kan leiden tot gevoelens van machteloosheid...

Op de rouwkaart staat nu meestal dat je niet bent uitgenodigd. Stuur daarom een extra kaartje en vraag of mensen hun herinneringen aan de overledene willen opsturen. Dat ‘vervangt’ de belangrijke praatjes aan de koffietafel? En wat doe je met die herinneringen? Bekijk hier het interview met Laurette Grasmeijer.

Bekijk hier een interview met Loes Berkhout (geestelijk verzorger UMC Utrecht) in corona tijd: ‘De grootste uitdaging komt nog. We krijgen te maken met collectief verlies wat we niet op een normale manier hebben kunnen meemaken. Ook voor zorgverleners’.