Een idee binnen maar ook voor buiten coronatijd. In de provincie Groningen bestaat vanouds de traditie van grafgedichten. Persoonlijke gedichten die vaak op de achterkant van de grafstenen zijn aangebracht. Deze traditie is oud en bijzonder. In andere delen van het land zie je dit veel minder. Een persoonlijk gedicht kan enorm troostrijk zijn. Het geeft ook een kans om de overledenen meer extra typeren. Het benutten van de achterkant van een grafsteen is op papier nergens verboden maar wordt nauwelijks aangemoedigd.
De achterkant van een steen (rijtjes) ligt mogelijk niet in het zicht en belettering is dus zinloos , wordt als argument gehanteerd. Ook kan belettering aan beide zijden lastig uitvoerbaar zijn, wordt gezegd. U hoeft zich van deze argumenten niets aan te trekken.
Om dit bijzondere idee uit te voeren is de steenkeuze van belang. Ouderwets Belgisch hardsteen bijvoorbeeld laat belettering prima toe. Voorbeelden zijn er te over. Google maar eens op ‘grafpoëzie’.
Behalve gedichten kunt u ook namen achterop zetten, bijvoorbeeld van alle (klein)kinderen. Ook dit kan alle betrokkenen helpen en de overledene typeren. Daarbij hoeft U deze namen niet onmiddellijk aan te laten brengen. Dat kan ook later, bijvoorbeeld op een verjaardag.
Bedenkt u wel dat belettering niet kosteloos is. Doorgaans kost elk teken geld. Het kan wel bijzonder, persoonlijk en dus voor U troostrijk zijn.
Iedereen kent natuurlijk het plakje gele cake na afloop van veel begrafenissen. Toch is er een lange en uitgebreide traditie van eten rond het afscheid. Troosteten en -drinken kunnen soms het leed verzachten en dat hoeft niet te bijten met de corona richtlijnen. Toch is niet de cake, maar de krakeling eigenlijk de meest bekende begrafeniskoek. We kennen deze koek nog steeds als gewoon koekje of als zoutje. De krakeling...
Bekijk
Historicus Kees Heitink: ‘In deze Coronatijd is het vaak niet goed mogelijk dichtbij de stervende te zijn. Blijf na het sterven zo lang mogelijk dichtbij, bijvoorbeeld door zelf de bloemen op het dichte graf te leggen.’ De bloemen, kransen of herinneringen die bij de begrafenis al aanwezig waren, worden meestal op het graf gelegd door de doodgraver die de begraving afsluit. Dit kunt u, samen met familieleden, ook zelf doen....
Bekijk
Zo maar, soms zonder dat je het verwacht, wordt je opeens weer herinnerd aan een dierbare die is overleden. Je hoort een lied, je ruikt iets, je leest iets of je ziet op de kalender dat je graag de verjaardag had willen vieren van degene die is overleden. Feestdagen die geen feestdagen meer zijn, kunnen ineens zomaar over je heen vallen. Of, omdat je natuurlijk weet dat ze er aan...
Bekijk
Historicus Kees Heitink: ‘Breng voorafgaand aan de uitvaart bloemen naar het graf. Zo kun je degenen die nu door Corona niet bij de graflegging aanwezig mogen zijn toch betrekken bij de uitvaart. Dan kan iedereen toch zijn aanhankelijkheid en medeleven betonen’. Betrokkenen zouden bijvoorbeeld op de dag van de begrafenis (bijvoorbeeld 1-2 uur van tevoren) bij het graf een bloem kunnen afgeven. Een vrijwilliger kan dan vast bij het graf...
Bekijk
In de dagen voor de uitvaart kun je zelf een mooi grafmonument maken met bijvoorbeeld kinderen en kleinkinderen. Dat kan met behulp van een eenvoudige bekisting van bijvoorbeeld 70x70 cm waarin met nat cement of gips (liefst materiaal dat bestendig is tegen eventuele latere vorst en vrieskou) een vierkante ‘steen’ ontstaat (5-10 cm dik). Daarbinnen kan de handafdruk van kinderen/kleinkinderen worden gezet. Na harding wit schilderen en met speciale stift...
Bekijk
Historicus Kees Heitink: ‘In deze Corona tijd ben je als familie voor je het weet de regie over de uitvaart kwijt. Het kan helend werken om proactief te zijn, bijvoorbeeld door zelf de plek van het graf te bepalen.’ Hoe doe je dat? Heitink geeft tips. Ook met Corona en alle beperkingen kunnen nabestaanden de regie in handen nemen bij het vaststellen van de plek van begraven op het moment...
Bekijk
Het bezoeken van de laatste rustplaats kan helpen bij het rouwen. Veel nabestaanden onderhouden die plek goed en komen er regelmatig. Met name bij bijzondere momenten in hun leven. Prettig is dat je zo niet in de problemen komt met de corona regels. Zo’n graf wordt dan soms ook extra versierd, bijvoorbeeld met verse chrysanten. Chrysanten staan traditioneel symbool voor de dood en worden met name rond de periode van...
Bekijk
Een persoonlijk grafmonument helpt bij rouwverwerking. Zeker als u zelf door Corona in beperking bent en naar nabijheid verlangt. Dat monument kan ook bij U thuis zijn. Bijvoorbeeld door een rouwbord. Rouwborden, vaak een houten paneel met namen, symboliek en prachtige familiewapens zijn soms nog in oude kerken te vinden. Op deze manier wordt de overledene niet vergeten. U kunt een rouwbord voor uw dierbare(n) laten maken. Er is ongetwijfeld...
BekijkRouwen Tijdens Corona is een not-for-profit initiatief, mogelijk gemaakt door ZonMw (als onderdeel van het programma 'Palliantie. Meer dan zorg’) en uitgevoerd door LOCOmotion, Nachtzon Media B.V., prof. dr. Saskia Teunissen (Expertisecentrum Palliatieve Zorg, UMC Utrecht), Ronald Geelen en Uil Uitvaartverzorging.
